Zmiany w prawie konsumentów – dyrektywa towarowa i cyfrowa

Prezydent podpisał ustawę wprowadzającą zmiany do ustawy o prawach konsumenta, kodeksu cywilnego i ustawy prawo prywatne międzynarodowe[1]. Zmiany będą obowiązywać od 1 stycznia 2023 r. a zatem już niedługo wejdą w życie.

Zmiany w przepisach dotyczą wprowadzenia do polskiego porządku dwóch unijnych dyrektyw – dyrektywy towarowej oraz dyrektywy cyfrowej[2].

Zmiany dotyczą relacji między konsumentami a przedsiębiorcami, a ich celem jest wprowadzenie wspólnych w całej unii przepisów dotyczących:

1. zasad i trybu wykonania przez konsumenta jego praw w ramach umowy zobowiązującej przedsiębiorcę do przeniesienia własności towaru na konsumenta. Innymi słowy regulują kiedy towar jest zgodny z umową, co w sytuacji gdy towar nie jest zgodny z umową, jakie są zasady odpowiedzialności przedsiębiorcy za dostarczony towar;
2. zasad i trybu wykonania przez konsumenta jego praw w ramach umowy o dostarczanie treści cyfrowej lub usługi cyfrowej.

Ad 1. Niezgodność towaru z umową

Niektóre konsekwencje zmian które wejdą w życie z dniem 1 stycznia 2023 r.:

– Regulacje dotyczące zgodności towaru z umową i braku zgodności towaru z umową nie będą znajdowały się już w kodeksie cywilnym, lecz w ustawie o prawach konsumenta.

– Nowe regulacje będą dotyczyły towarów, a więc rzeczy ruchomych. Nie będą więc dotyczyły nieruchomości. Jeśli więc chodzi o przepisy dotyczące nieruchomości, to nadal w relacji przedsiębiorca-konsument ten temat będzie regulować kodeks cywilny.

– Dotychczasowe przepisy dotyczące okresu rękojmi ulegną pewnej zmianie. Wprawdzie okres rękojmi nadal będzie wynosić 2 lata od chwili wydania rzeczy, jednak nie będzie już przedawnienia, wynoszącego 1 rok od chwili stwierdzenia wady, aby móc skorzystać z rękojmi. Powyższe ograniczało często uprawnienia konsumentów.

– Wydłużony został z 1 roku na 2 lata okres domniemania, że wada tkwiła w towarze już w chwili dostarczenia towaru. Powyższe stanowi ułatwienie dla konsumentów, bowiem to przedsiębiorca powinien wówczas udowodnić, że było inaczej.

– Nie będzie już możliwości skrócenia rękojmi za używane towary do jednego roku, co jest aktualnie możliwe.

Ad 2. Dostarczanie treści cyfrowych

Nowością jest wprowadzenie postanowień dotyczących dostarczania treści i usług cyfrowych przez przedsiębiorców na rzecz konsumentów. Konsumenci mają do czynienia z usługami cyfrowymi częściej niż może im się wydawać, nawet jeśli nie korzystają z płatnej funkcjonalności. Usługą cyfrową jest m.in. nawigacja w terenie, możliwość rezerwacji noclegów, streaming muzyki i treści wideo „na żądanie”, udostępnianie audiobooków i książek w formie e-booków, bankowość online, platformy edukacyjne czy magazyny w wersji online.  

Treści oraz usługi cyfrowe będą również objęte rękojmią[3], a co za tym idzie, konsument będzie mógł żądać doprowadzenia do ich zgodności z umową, będzie uprawniony do odstąpienia od umowy, lub będzie mógł żądać obniżenia ceny np. w przypadku gdy przedsiębiorca nie dostarczył usługi w terminie a termin miał istotne znaczenie dla konsumenta.

Aby treść i usługa cyfrowa były zgodne z umową, muszą być m. in. funkcjonalne, kompletne, musi istnieć dostęp do ich aktualizacji i wsparcia technicznego.

Zmiany określają m.in.

– kiedy przedsiębiorca ponosi odpowiedzialność za brak zgodności z umową;

– sprzedawca będzie musiał zapewnić, aby konsument był informowany o aktualizacjach, w tym o aktualizacjach zabezpieczeń, które są niezbędne do zachowania zgodności takiego towaru z umową.

Powyższe zmiany dotyczące dostarczania treści cyfrowych będą jeszcze rozbudowywane z uwagi na kolejne zmiany wprowadzane do polskiego porządku prawnego (m. in. dyrektywa OMNIBUS).

Więcej na ten temat w kolejnych artykule.

Przypisy:

[1] Ustawa z dnia 4 listopada 2022 r. o zmianie ustawy o prawach konsumenta, ustawy – Kodeks cywilny oraz ustawy – Prawo prywatne międzynarodowe;

[2] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/770 z dnia 20 maja 2019 r. w sprawie niektórych aspektów umów o dostarczanie treści cyfrowych i usług cyfrowych; dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/771 z dnia 20 maja 2019 r. w sprawie niektórych aspektów umów sprzedaży towarów, zmieniająca rozporządzenie (UE) 2017/2394 oraz dyrektywę 2009/22/WE i uchylająca dyrektywę 1999/44/WE;

[3] Celowo dla ułatwienia posłużono się jeszcze tym pojęciem, jednak zmiany do ustawy przewidują, że pojęcie rękojmia zostanie zastąpione przez pojęcie „niezgodność rzeczy sprzedanej z umową”.

W czym możemy Ci pomóc? Masz pytania? Skontaktuj się z naszą Kancelarią. Chętnie odpowiemy na Twoje pytania.

Kancelaria Radcy Prawnego Joanna Steliga w Tarnowie świadczy obsługę prawną dla firm i osób indywidualnych przede wszystkim w Małopolsce. Świadczymy pomoc prawną również dla klientów spoza Małopolski. Jesteśmy twoim wsparciem w prowadzeniu działalności